Mercedes-Benz A-klasse

In 1997 introduceerde Mercedes-Benz een grensverleggende nieuwe auto, zeker voor een traditioneel merk als Mercedes. De Studie-A van 1993 vond ik al een heel leuk autootje, maar toen ik las over het concept van de A-klasse, werd ik pas echt getriggerd.

Mercedes-Benz A-klasse. Bovenaan v.l.n.r. als Classic, Elegance en Avantgarde

Autofolders
Als jongen ging ik af en toe naar autodealers in het dorp om daar om folder te vragen. Tegenwoordig zitten er bijna geen merkdealers meer in dorpen, maar destijds hadden we vertegenwoordigers van maar liefst vijf automerken in onze plaats. Bij sommigen kreeg je bijna niets mee omdat ze je niet als klant zagen, maar anderen hadden een meer vooruitziende blik en deden wel hun best voor je. De verkoper bij de plaatselijke Peugeotdealer viste zelfs ergens een poster van een 205 voor mij op – die poster heeft vervolgens jaren in mijn slaapkamer gehangen.

Een paar jaar later, in de tijd dat ik op het voortgezet onderwijs zat, begon het internet op te komen. Daarmee ging er voor mij een hele nieuwe wereld open: online folders aanvragen. Mijn collectie brochures dijde zodoende steeds verder uit, totdat er een verhuizing aan zat te komen en ik besloot alleen de meest bijzondere exemplaren te bewaren. Daar heb ik nu natuurlijk spijt van... Alhoewel, het geeft ook wel mooi inzicht in wat ik destijds als ‘bijzonder’ beschouwde. Naast grande routières als de Citroën C6, Lancia Thesis en Renault Vel Satis zitten daar opvallend veel monovolumes bij. Ik hield van dat soort slimme concepten en zag daar een uitdaging in.

Prachtige schetsen voor de A-klasse – op papier!

Slimme Ster
Een uitstekend voorbeeld van een slim ruimtelijk concept is de eerste Mercedes-Benz A-klasse. De brochure daarvan heb ik dan ook bewaard en voor dit stukje heb ik ‘m er eens bij gepakt. De marketingmensen vatten mooi samen wat die auto bijzonder maakt, uiteraard met enige overdrijving: “De A-klasse is het antwoord op nieuwe wensen en behoeften. Kortom, ons “commitment” aan de nieuwe generatie. Wij hebben een compleet nieuwe categorie auto’s gecreëerd, die eigenschappen combineert die tot dusver onverenigbaar leken: de A-klasse is 3,57 meter kort, maar net zo comfortabel als een Limousine uit de middenklasse en even variabel als een kleine ruimtewagen. Met name door zijn hoge veiligheidsniveau verdient hij de Ster op de grille. Daarachter schuilt een baanbrekend idee: het sandwichconcept met zijn innovatieve ruimte en veiligheidsprincipe. Ook het Electronic Stability Program ESP® is een mijlpaal op het gebied van actieve veiligheid.”

De eland in de kamer
Voor ik vertel waarom het concept van de A-klasse mij zo aansprak, moet ik even ingaan op olifant in de kamer – of eigenlijk: de eland. Bij een test waarin een plotselinge uitwijkmanoeuvre wordt gemaakt (alsof je om een plots overstekende eland heen moet sturen – vandaar de naam ‘elandtest’) bleek de net geïntroduceerde A-klasse met een paar wielen van de grond te komen en om te kunnen vallen. Dat werd vervolgens nog wat uitvergroot door enkele autojournalisten, met als gevolg dat Mercedes-Benz een enorme deuk in zijn imago op dreigde te lopen. Om de schade zo veel mogelijk te beperken werd snel gehandeld: het merk bood openbaar excuses aan, monteerde andere banden en voorzag elke A-klasse voortaan standaard van ESP. Mijn brochure, waar ik hiervoor uit citeerde, is dus van na de elandtest.

Uit de brochure: de voordelen van het sandwichconcept

Sandwichbodem
Dat de A-klasse negatief in het nieuws kwam, was natuurlijk sowieso al pijnlijk voor Mercedes-Benz, maar dat de aanleiding daarvoor een veiligheidsissue was, maakte het extra pijnlijk. Mercedes bracht met de 'Baby-Benz' een auto op de markt die juist een slim veiligheidsconcept als unique selling point had. De Duitsers noemden hun idee het ‘sandwichconcept’. In het kort komt dat erop neer dat de auto een dubbele bodem heeft en een motorblok dat onder zo’n hoek gemonteerd is dat het bij een frontale aanrijding onder het inzittendencompartiment schuift. Op die manier kun je een auto met een hele korte neus maken, zonder dat je daarmee inlevert op de veiligheid van de inzittenden in het geval van een botsing. Een kortere neus betekent dat procentueel een groter deel van de wagenlengte beschikbaar is voor de passagiers. Simpel gezegd: je kunt zo een kleine auto maken met de binnenruimte van een grote(re) auto. Een extra voordeel van de dubbele bodem is dat je in de auto een vlakke vloer hebt, zodat iedereen z’n benen goed kwijt kan, en doordat de auto wat hoger is, hoef je minder te bukken bij het instappen. Ik vond die sandwichbodem een geweldig idee, helemaal omdat ik combinaties voor me zag met andere slimme concepten als de Renault Mégane Scénic en enkele auto’s die ik in de komende weken ga bespreken.

De A-klasse in vergelijking met de C-klasse: een kleine auto met de ruimte van een grote(re)