Over de maand december – bij de Romeinen de tiende maand; vandaar decem – is van alles te vertellen, maar de eerste gedachte die bij de meeste mensen op zal komen, is dat het de maand van kerst is. In de Scandinavische landen en IJsland draagt het feest nog altijd de voorchristelijke naam van het midwinterfeest. Het Duits (‘de gewijde nacht’) en de andere West-Germaanse talen (allemaal rechtstreeks afgeleid van de titel christos) hebben de festiviteiten duidelijk een na-christelijke naam gegeven.

Toch is het schilderij op de achtergrond van de afbeeldingen geen kersttafereel. Een van de mannen op dat middeleeuwse kunstwerk is Silvester, ook bekend als Paus Silvester I en als Sint Silvester, die overleed op 31 december 335. Daarom is de laatste dag van het jaar volgens de heiligenkalender van de Rooms-Katholieke Kerk de herdenkingsdag van paus Sint Silvester I, en wordt oudejaarsavond in het Duits Silvester genoemd. Sommige andere talen, waaronder het Nederlands, gebruiken zijn naam ook als alternatieve benaming voor oudejaarsdag of -avond.

Tot slot vind ik het nog wel opvallend dat het IJslands (Gamlárskvöld = 'oudjaarsavond'), Fries, Nederlands en Afrikaans uitgaan van het oude jaar, terwijl het Engels, Deens, Noors en Zweeds zich op 31 december vast richten op het nieuwe jaar. Zou dat iets over de volksaard zeggen?