Hoe geef je een richting aan als daar geen woord voor bestaat? In het geval van de scheepvaart was dat niet heel moeilijk: het roer zat bij de rechter wand van het schip, dus noemde men dat stuurboord. Een variant daarvan zie je nu nog in alle Germaanse talen. Stond de stuurman aan het roer, dan stond hij met zijn rug – in het Middelnederlands baec, verwant met het Engelse back – naar de linkerkant, die daarom bakboord genoemd werd. Dat woord wordt in bijna alle Germaanse talen nog steeds gebruikt, maar in het Engels niet.

De tekst gaat verder onder de afbeeldingen.

spraakverwarring
In het Oudengels zei men nog wel bæcbord, maar tegen het einde van de 16e eeuw werd dat vervangen door larboard. Dat komt van het Middelengelse ladde-borde dat waarschijnlijk ‘laadkant’ betekende, de kant die aan de havenkant lag en van waar de lading aan boord kwam. Het woord larboard gaf echter problemen: probeer in een storm maar eens het verschil te verstaan tussen starboard en larboard… Daarom werd de linkerkant in het Engels vanaf 1844 officieel port genoemd, waarschijnlijk omdat de linkerkant aan de haven (port) grensde als het aangemeerd lag.

varkensrug
In de meeste Germaanse talen is het woord bak vervangen door een vorm die op rug lijkt. Die woorden komen van de Protogermaanse stam *hrugja-. In het Middelengels gebruikte men rigge om de rug aan te duiden, maar dat woord werd vermoedelijk vanaf de 17e eeuw als verouderd gezien. Nog wel in gebruik is het van rigge afkomstige ridge (bergkam, richel). In het Nederlands werd het woord bak niet alleen gebruikt voor de rug van een mens, maar ook voor de rug van een varken en later voor het hele dier. Je kunt het nog herkennen in de uit het Engels afkomstige naam voor spek van de rug van een varken: bacon.