Peugeot 405

In mijn geboortejaar begonnen ontwerpteams in Frankrijk en Italië met de ontwikkeling van de auto die in 1988 de Europese Auto van het Jaar werd, met het hoogste puntenaantal ooit. Tegen de tijd dat ik daarachter kwam, had ik al heel wat andere herinneringen aan dat model, de Peugeot 405.

Peugeot 405

De 405 had bij zijn markintroductie in 1987 een heel modern voorkomen, waarbij de een belangrijke rol speelde. Sinds de oliecrises in de jaren ’70 speelde het terugbrengen van het verbruik een belangrijke rol bij de ontwikkeling van nieuwe auto’s. Tussen 1978 en 1985 had Peugeot veel onderzoek gedaan naar methoden om auto’s zuiniger te maken met de VERA-studiemodellen, waarbij de naam staat voor Véhicule Econome de Recherche Appliquée (Economisch Voertuig voor Toegepast Onderzoek). Veel van de bevindingen die hierbij werden opgedaan, werden toegepast in het ontwerp van de 405.

De VERA-studiemodellen

Bij het ontwerpen van auto’s wordt vaak gewerkt met meerdere ontwerpteams, die elk met een eigen voorstel komen binnen de gestelde eisen. Vervolgens wordt uit die voorstellen het uitgangspunt voor het productiemodel gekozen. Peugeot werkte decennialang met voorstellen van het eigen ontwerpteam én van het Italiaanse ontwerpbureau Pininfarina, dat veel van mijn favoriete ontwerpen creëerde. In het geval van de Peugeot 405 won het ontwerp van Pininfarina en dus werd dit voorstel door het Peugeotteam verder uitgewerkt tot het uiteindelijke productiemodel.

Pininfarina-invloeden: Alfa Romeo 164 (1987), Peugeot 405 (1987), Peugeot 605 (1989)

Dat Pininfarina zijn stempel op het ontwerp van de 405 had gedrukt, is goed te zien als je ‘m naast twee andere tijdgenoten met een Pininfarina-bijdrage zet: de Alfa Romeo 164 en de Peugeot 605 hebben een vergelijkbaar profiel. Toch heb ik altijd meer gehad met de 405 dan met de 164 en 605; ik denk omdat ik aan die eerste veel herinneringen heb.

Ook duidelijk familie: Peugeot 306 Sedan, 405 en 406

Mijn jeugd en de Peugeot 405 zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Als kind heb ik me zowel in de als in de mogen laten vervoeren. De één was een GLD (Grand Luxe Diesel) en de ander een GRD (Grand Royale Diesel). Alleen al die benamingen geven je een gevoel van luxe. En dan die heerlijke dieselroffel! Destijds kon ik het geluid van de 1.9 -diesel onderscheiden van andere zelfontbranders. Diesels hebben een slecht imago (terwijl ze vaak zuiniger zijn en minder CO₂ uitstoten dan vergelijkbare benzinemotoren, en ook nog eens meer trekkracht hebben), maar ik heb altijd wat gehad met die donkerbruine brom. Als benzine thee is, is diesel koffie.

Mijn tekening van een 405 Coupé, het bewuste Bburago-autootje en het voorstel van Heuliez

Bij het spelen met speelgoedautootjes imiteerde ik het geluid van een diesel, behalve bij sportauto’s. In groep 5 van de basisschool kreeg ik met sinterklaas een speelgoedautootje van het merk Bburago, volgens de verpakking in schaal 1:43. Vanaf dat moment spaarde ik die autootjes, waarvan ik er in het begin één kon kopen voor de vijf gulden zakgeld die ik kreeg. Onderdeel van mijn collectie was een gele Peugeot 405 T16 Grand Raid, de rallyauto waar Peugeot veel overwinningen mee behaalde, onder andere in de beroemde rally Parijs-Dakar. Dat Bburago-autootje inspireerde mij om een Peugeot 405 Coupé te tekenen. De T16 Grand Raid had namelijk een coupélijn en Peugeot bouwde van de 405 geen coupé (Heuliez deed wel een voorstel).

Geïnspireerd op de 405? Achterlichten van de 308 SW, zwarte balk tussen de achterlichten van de 508

Coupé of niet, de 405 sprak duidelijk veel mensen aan, want in 1988 werd het model uitgeroepen tot Auto van het Jaar, met het hoogste puntenaantal tot dan toe. En ook daarna kwam geen enkele auto op de 464 punten die de 405 kreeg; de Alfa Romeo 156 kwam daar in 1998 met 454 punten het dichtst bij in de buurt. Als meest overtuigende Auto van het Jaar ooit zou je de Peugeot 405 in zekere zin de Auto van de Eeuw kunnen noemen. Al moet ik toegeven dat ik dan een beetje overdrijf, want de verkiezing bestaat nog maar net iets meer dan een halve eeuw. Desondanks heeft Peugeot met de 405 natuurlijk wel een prestatie van formaat geleverd, en een tijdloos ontwerp waar ik nog veel meer over zou kunnen vertellen; herinneringen te over. Daarom is de 405 met recht één van mijn klassiekers.